PATRONI FUNDACJI
O PATRONACH
Inspiracja dla przyszłych pokoleń: dziedzictwo Heleny Harajdy i Włodzimierza Kamińskiego
Helena Harajda i Włodzimierz Kamiński, patroni Fundacji, są wybitnymi postaciami, które swoim życiem i pracą inspirowali pokolenia lutników.
Helena Harajda, uznana naukowiec i pedagog, wniosła znaczący wkład w rozwój akustyki i lutnictwa przez swoją pracę na Uniwersytecie Poznańskim. Jej publikacje i rozprawy naukowe zapewniły jej trwałe miejsce w historii polskiej nauki. Włodzimierz Kamiński, znawca muzykologii i historii instrumentów, jako kustosz Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu nie tylko pielęgnował zbiory, ale również ożywiał muzyczne tradycje przez kapelę Collegium Musicorum Posnaniensium. Jego prace jako lutnika i działalność w Stowarzyszeniu Polskich Artystów Lutników miały fundamentalne znaczenie dla rozwoju polskiej szkoły lutniczej. Harajda i Kamiński, przez swoje zaangażowanie w naukę i edukację, stali się inspiracją dla przyszłych pokoleń w dziedzinie sztuki i nauki, symbolizując połączenie tradycji z nowoczesnością.
PROF. HELENA HARAJDA
AKUSTYK
WCZESNE LATA I EDUKACJA
Urodzona w 1921 roku w Lublinie, Helena Harajda pochodziła z rodziny o korzeniach kresowych. Jej matka, Kamila Jasielska, pracowała jako nauczycielka, a ojciec, Jan Maciej Jasielski, był inżynierem. Okres dziecięcy spędziła na Kresach - początkowo w Bitkowie, a od 1927 roku w Stanisławowie, gdzie do wybuchu II Wojny Światowej mieszkała i uczyła się, kończąc Gimnazjum i Liceum Sióstr Urszulanek oraz uczęszczając do Konserwatorium Muzycznego do klasy fortepianu. Niestety, wojna przerwała jej edukację muzyczną na rok przed otrzymaniem dyplomu.
DOŚWIADCZENIA WOJENNE I ŻYCIE ZAWODOWE
W czasie wojny Helena Harajda była zatrudniona w warsztatach kolejowych jako pracownik umysłowy podczas okupacji niemieckiej, a w latach radzieckiej okupacji studiowała na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Instytutu Pedagogicznego. W latach 1944-45 nauczała fizyki w szkole średniej. W Instytucie poznała Ryszarda Harajdę, którego poślubiła 31 grudnia 1944 roku w Stanisławowie, przyspieszając decyzję o ślubie ze względu na zmieniającą się sytuację geopolityczną i przesiedlenie ludności kresowej do Polski centralnej. W maju 1945 roku para przeprowadziła się do Poznania, gdzie Helena rozpoczęła studia z muzykologii na Uniwersytecie Poznańskim, uzyskując tytuł magistra filozofii w 1950 roku. Kontynuowała edukację, zdobywając dwa lata później magisterium z fizyki.
ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE I ODZNACZENIA
Helena Harajda była także aktywna społecznie - działała w Polskim Towarzystwie Akustycznym, była członkiem honorowym Catgut Acoustical Society oraz Związku Polskich Artystów Lutników. Jej pasje nie ograniczały się tylko do nauki; była zapalonym turystą, przewodnikiem PTTK i aktywnie uczestniczyła w życiu muzycznym i kulturalnym Poznania i Zielonej Góry. Za swoją działalność zawodową i społeczną otrzymała liczne odznaczenia, w tym Złoty Krzyż Zasługi i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
PASJA I ŻYCIE PRYWATNE
Helena Harajda zmarła jako szanowana naukowiec, nauczyciel i przewodnik, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo naukowe i społeczne. Czuła się Kresowianką do końca życia, choć większość po wojnie spędziła w centralnej Polsce. Pomimo zmian geopolitycznych i osobistych tragedii związanych z przesiedleniami, Helena Harajda nigdy nie zapomniała o swoich korzeniach. Jej tożsamość kresowa była dla niej źródłem inspiracji zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym.
PROF. WŁODZIMIERZ KAMIŃSKI
LUTNIK
WCZESNE LATA I EDUKACJA
Włodzimierz Kamiński urodził się 12 stycznia 1930 roku w Gnieźnie. Jego matka, Stefania z domu Wawszczak, była gospodynią domową, a ojciec, Tomasz Kamiński, pełnił funkcję oficera Wojska Polskiego. Edukację rozpoczął w 1936 roku w szkole powszechnej, którą ukończył w 1943 roku w Cieklinie pod Gorlicami, dokąd jego rodzina została przesiedlona wkrótce po wybuchu II wojny światowej. W 1942 roku jego ojciec został aresztowany przez Gestapo i deportowany do Oświęcimia.
OKRES POWOJENNY I DALSZA EDUKACJA
Zakończenie wojny w 1945 roku i powrót ojca z obozu koncentracyjnego umożliwiły młodemu Włodzimierzowi kontynuację edukacji. Rozpoczął naukę w gimnazjum Ojców Saletynów w Dębowcu, a w 1947 roku wraz z rodziną przeprowadził się do Szczecina. Tam kontynuował edukację ogólnokształcącą i rozpoczął naukę gry na skrzypcach. Po zdaniu matury, przystąpił do Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie pod kierunkiem prof. Adolfa Chybińskiego rozwinął swoją pasję do muzykologii.
KARIERA AKADEMICKA I MUZEALNA
W 1952 roku, po śmierci prof. Chybińskiego, Włodzimierz kontynuował naukę pod okiem dr Marii Szczepańskiej. Dwa lata później uzyskał tytuł magistra na podstawie pracy o twórczości kompozytorów obcych w polskich rękopisach XV wieku. Równocześnie, od 1951 roku zaczął pracować w Oddziale Instrumentów Muzycznych Muzeum Narodowego w Poznaniu. W 1962 roku obronił doktorat na temat rozwoju instrumentarium muzycznego na ziemiach polskich, co zaowocowało publikacją jego pracy w 1971 roku.
ZAANGAŻOWANIE W LUTNICTWO I DYREKCJA MUZEUM
W 1960 roku Włodzimierz objął stanowisko kustosza w Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu, które piastował aż do 1991 roku. Z jego inicjatywy założono kapelę Collegium Musicorum Posnaniensium, mającą na celu wykonawstwo muzyki na historycznych instrumentach. W tym czasie również nauczył się lutnictwa, co pozwoliło mu na praktyczne i teoretyczne zgłębianie tej dziedziny sztuki. W 1959 roku dołączył do Stowarzyszenia Polskich Artystów Lutników, a w 1964 roku został jego prezesem, walcząc o uznanie praw twórczych lutników.
PEDAGOGIKA I POPULARYZACJA LUTNICTWA
Profesor Kamiński był pionierem w nauczaniu lutnictwa i historii instrumentów muzycznych. Wykładał w Liceum Muzycznym oraz Akademii Muzycznej w Poznaniu, a także na Uniwersytecie Adama Mickiewicza, gdzie prowadził wykłady z historii instrumentów i instrumentologii. Jego celem było szerzenie wiedzy na temat budowy i historii instrumentów lutniczych, co realizował poprzez liczne wykłady, publikacje, wystawy oraz programy telewizyjne